Wat is emotie-eten?
Emotie-eten is precies wat de naam doet vermoeden: je eet doordat je bepaalde emoties voelt. In veel gevallen gaat het om negatieve gevoelens, zoals gevoelens van angst, depressie, zenuwen, of somberheid. Volgens psycholoog Emel Özbek is het een vorm van coping. Het eten biedt troost en comfort, al is het maar van korte duur.
Soms voelen we ons leeg na een nare gebeurtenis. Eten biedt in dat geval de mogelijkheid om tijdelijk die “leegte” op te vullen. Het vult natuurlijk alleen je maag, en niet de emotionele leegte die je op dat moment voelt, maar voor je hersenen is het tijdelijk hetzelfde.
Op de lange termijn heeft emotie-eten meer negatieve dan positieve effecten, geeft Özbek aan. Dit heeft vooral te maken met het eten dat we naar binnen werken. Wanneer je je slecht voelt, zal je niet snel een paar gezonde snacks eten, maar eerder een zak chips of stuk taart. Dat eten heeft dan weer invloed op ons zelfbeeld, omdat we ons schamen voor het vele eten, of omdat we ons slecht voelen over ons lichaam na het eten van deze snacks.
Wanneer is er sprake van een eetstoornis bij emotie-eten?
Er is vaak verwarring over wanneer we van een eetstoornis spreken. Dat je naar ongezonde snacks grijpt wanneer je je slecht voelt, is niet direct een indicatie van een stoornis. Het overkomt de meeste mensen en is ook niet altijd aanwezig. Bij een eetstoornis begint je hele leven om voedsel te draaien.
Mensen met een eetstoornis hebben vaak veel onzekerheden over hun eigen lichaam en voelen zich daar heel slecht over. Het eten beheerst hun leven en alles wat ze doen heeft ermee te maken. Mensen die dan veel eten, proberen dit vaak ook te compenseren door veel te sporten, over te geven, of juist te vasten. Lichamelijk verandert er ook veel. Ze verliezen veel gewicht, komen veel aan, of hebben juist last van flinke schommelingen in hun gewicht.
Mensen die last hebben van een eetstoornis, hebben professionele hulp nodig om te voorkomen dat de ziekte te veel uit de hand loopt. Zo nu en dan emotie-eten is niet gelijk aan een eetstoornis en is ook makkelijker te behandelen.
Hoe ga je om met emotie-eten?
Het beste dat je kan doen tegen emotie-eten is om je te realiseren dat voeding op de lange termijn niet gaat helpen met je gevoelens. Hoewel het op de korte termijn voor een extra dopamine-shot zorgt, zal je je daarna weer leeg voelen. Je mag natuurlijk best wat lekkers eten om je beter te voelen, maar zorg ervoor dat je niet te veel eet.
Ook kan het helpen om je emoties te ervaren, om ze er te laten zijn zonder er iets mee te doen. Soms kom je er dan zelfs achter waar ze vandaan komen en hoe je ze kan oplossen. Praten met een persoon die je vertrouwt kan ook helpen hiermee. Als zij gelijke gebeurtenissen hebben meegemaakt, hebben ze wellicht ook goed advies.
Als het lijkt alsof het emotie-eten niet overgaat, kan je ook op zoek gaan naar een psycholoog. Wellicht zijn er dan namelijk meer onderliggende problemen, zoals een depressie, of een heftige gebeurtenis. De psycholoog kan je dan helpen met het vinden van gezonde coping mechanismen om jezelf gezond te houden en je klachten te verminderen.
Andere alternatieven
Bij emotie-eten, zorgt voedsel vaak voor een kort moment van blijheid en voldoening. Dit komt door bepaalde hormonen en neurotransmitters in je hersenen. Bij lekker eten komt er namelijk dopamine vrij, wat ons een blij gevoel geeft. Omdat we dat gevoel willen behouden, blijven we eten.
Er zijn echter ook andere manieren om aan datzelfde gevoel te komen. Bewegen helpt hier goed bij. Je hoeft niet eens per sé heel intens te sporten, maar een wandeling in het bos of over het strand geeft vaak al veel voldoening. Knuffelen met je huisdier of partner is ook heel voordelig voor je mentale gezondheid. Zo zijn er manieren om je beter te voelen zonder dat je je keukenkastjes leegeet.