Waarom drinken we water?
Je kreeg het als kind waarschijnlijk al te horen en nu als volwassene nog steeds: drink voldoende water. Dit wordt echter niet zomaar gezegd en het is ook zeker geen complot om iedereen water te laten drinken: het heeft een belangrijke reden. Vocht helpt namelijk bij de opname van voedingsstoffen in de darmen, het transport van voedingsstoffen door het lichaam en het afvoeren van afvalstoffen uit het lichaam[1]Voedingscentrum. (z.d.-d). Vocht en drinken. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vocht. Daarnaast ondersteunt het ook de regeling van je lichaamstemperatuur. Het is dus eigenlijk een soort wondermiddel.
Er zijn verschillende manieren waarop je lichaam aan vocht kan komen. Zo haal je een deel uit je voeding. Fruit en groenten hebben bijvoorbeeld een hoog vochtgehalte en dit komt natuurlijk ook in je lichaam terecht wanneer je eet. Het meeste vocht haal je echter uit wat je drinkt. Daarbij is het ook van belang om rekening te houden met wat je drinkt, maar dat bespreken we later in deze tekst.
Volwassenen hebben over het algemeen zo tussen de 1,5 en 2 liter vocht per dag nodig in de vorm van drinken. Dit is dus nog zonder je voeding mee te rekenen. Hoeveel je als individu nodig hebt, is afhankelijk van een aantal factoren zoals:
- Je leeftijd
- De buitentemperatuur
- Hoeveel je je fysiek inspant
- Wat je eet
- De toestand van je gezondheid
Mensen die borstvoeding geven of zwanger zijn, hebben bijvoorbeeld meer vocht nodig dan iemand die dagelijks stilzit binnen een gekoelde kantoorruimte.
Water drinken voor je gezondheid
Als mens bestaan we voor een groot gedeelte uit vocht. Bij vrouwen is dit zo’n 52%, bij mannen 63% en baby’s bestaan wel voor 75% uit vocht. Al dit vocht komt voor op verschillende plekken van het lichaam. Ongeveer 2/3e bevindt zich in je lichaamscellen en weefsels (behalve vetweefsel, dat geen vocht bevat) en de rest bevindt zich in het bloed en in de ruimte tussen je cellen. Water drinken zorgt er onder andere voor dat je lichaam meer vocht bevat.
Het is belangrijk om elke dag voldoende te drinken, omdat je hiermee je verloren vocht weer aanvult. Wanneer je plast, zweet of gewoon je lichaam laat functioneren, verlies je steeds een beetje vocht. Dit is heel normaal, maar het is wel belangrijk om dus continu te blijven drinken om te voorkomen dat je last krijgt van uitdroging.
Let goed op jezelf tijdens de warme zomerdagen.
Wat gebeurt er bij uitdroging?
Water drinken (en andere dranken) is ook erg belangrijk om uitdroging te voorkomen. Uitdroging vindt plaats wanneer er een tekort aan vocht in het lichaam is. Vooral baby’s, kinderen en ouderen lopen risico op uitdroging en moeten dan ook zeker voldoende drinken op een dag. Afhankelijk van de ernst van de situatie, kan je last hebben van milde of ernstige uitdrogingsverschijnselen[2]Redactie Gezondheidsplein, L. (2020, 15 september). Uitdroging (dehydratie) | Gezondheidsplein. Gezondheidsplein.nl. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van … Continue reading.
Milde uitdrogingsverschijnselen zijn:
- Een droge mond/keel hebben
- Dorst hebben
- Weinig plassen en bij het urineren een donkergele kleur urine hebben
- Hoofdpijn
- Vermoeidheid
- Spierkramp
- Verminderde huidelasticiteit
Ernstige uitdrogingsverschijnselen zien er als volgt uit:
- Lusteloosheid
- Verwardheid
- Flauwvallen
- Suf zijn
- Snelle en/of onregelmatige ademhaling
- Snelle en/of onregelmatige hartslag
- Diepliggende ogen
- Koude of klamme ledematen
- Bewusteloos raken
Wanneer je één of meerdere verschijnselen bij jezelf of bij een ander herkend, neem dan direct contact op met een (huis)arts.
Wakker worden met een droge mond? Dit is wat je eraan kan doen!
Hoe ontstaat uitdroging?
Er zijn verschillende redenen waarom je last kan krijgen van uitdroging. Soms komt het voor wanneer je ziek bent, zoals wanneer je diarree hebt of moet overgeven. Je lichaam verliest dan veel vocht binnen een korte tijd. Ook kan het voorkomen wanneer het erg warm is en je water drinken vergeet of overslaat. Verder heb je nog de volgende mogelijke oorzaken:
- Veel zweten. Wanneer je zweet, verlies je vocht. Bij overmatig zweten, verlies je meer vocht. Als je daarbij niet ook extra drinkt, kan je last krijgen van milde uitdrogingsverschijnselen.
- Ziekte. Overgeven en diarree kunnen ook leiden tot uitdrogingsverschijnselen. Vaak zijn deze symptomen onderdeel van een ziekte of een voedselvergiftiging. Hoewel het soms lastig is om water binnen te houden, is water drinken (zelfs 1 of 2 slokjes) erg belangrijk om uitdroging tegen te gaan.
- Zwangerschapsmisselijkheid. Deze komt overeen met ziekte. Wanneer je last hebt van zwangerschapsmisselijkheid, heb je vaak helemaal geen behoefte aan eten of drinken. Probeer toch wat water, gemberthee of kamillethee te drinken. Gember en kamille helpen tegen misselijkheid, waardoor je mogelijk toch wat meer binnen kan houden.
- Veel plassen. Plaspillen of bepaalde aandoeningen kunnen ervoor zorgen dat je veel moet plassen. Op zichzelf is dit geen probleem, maar je verliest hierbij wel ook redelijk veel vocht. Zorg er daarom voor dat je voldoende drinkt om je vochtbalans op peil te houden.
Wanneer je last hebt van uitdroging, is het beste middel hiertegen om meer te drinken. Zeker bij milde uitdrogingsverschijnselen is het belangrijk om de vochtbalans aan te vullen. Het helpt hierbij ook om iets zoets en/of zouts te drinken om je lichaam voldoende glucose en zout te geven. Je kan hiervoor ook zogenoemde ‘oral rehydration salts’ (ORS) gebruiken. Deze kan je kopen bij de drogist.
Bij ernstige uitdrogingsverschijnselen is het belangrijk dat je naar een arts gaat. Dit kan namelijk erg gevaarlijk zijn en de arts of het ziekenhuis kan je hierbij de beste hulp bieden. Wacht dus niet te lang met gaan wanneer je de signalen herkend.
Kan te veel water drinken kwaad?
Water drinken (en andere dranken drinken) is dus erg belangrijk om te voorkomen dat je uitdroogt. Toch bestaat er ook zoiets als te veel water drinken. Dit klinkt misschien heel gek, maar het is echt waar. Het is daarom belangrijk om een goede balans te vinden tijdens het drinken en om je drankjes over de gehele dag te verdelen. Wanneer je namelijk te veel drinkt, kan je last krijgen van waterintoxicatie.
Gemiddeld kunnen je nieren zo’n 8 tot 10 liter water per dag verwerken, maar dan wel verdeeld over een hele dag[3]Promovendum. (2021, 21 april). Te veel water drinken? 7 kristalheldere feiten! Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.promovendum.nl/blog/te-veel-water-drinken-7-kristalheldere-feiten. Omdat je normaal gesproken slechts 1,5 á 2 liter nodig hebt, is dit al erg veel, maar als je het heel rustig drinkt en elk uur een beetje, zou het weinig kwaad moeten kunnen.
Toxiciteit ontstaat wanneer je binnen een korte periode veel drinkt. Met name water drinken is gevaarlijk. Omdat water namelijk geen zouten en suikers bevat, daalt de zoutconcentratie in je bloed, waardoor het bloed makkelijker in omliggende weefsels en cellen kan doordringen. De cellen zwellen hierdoor op. Wanneer dit in je hersenen gebeurt, kan dit zelfs dodelijk zijn[4]Water: hoeveel is té veel? (z.d.). Belgisch Antigifcentrum. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.antigifcentrum.be/voeding/water-hoeveel-t-veel.
De meest voorkomende oorzaken van waterintoxicatie zijn:
- Door een te hoge water inname. Zoals we hierboven al noemden kan een teveel aan water drinken erg schadelijk zijn voor het lichaam.
- Door het vasthouden van vocht. Wanneer je lichaam, door medicatie of een aandoening, meer vocht vasthoudt dan nodig is, kan je ook sneller last krijgen van waterintoxicatie. Dit gebeurt wanneer je nieren minder goed werken, maar ook bepaalde drugs spelen hierbij een rol, zoals xtc.
Bij waterintoxicatie is het belangrijk om direct naar het ziekenhuis te gaan waar ze je zullen behandelen met een bepaalde zoutoplossing, diuretica en cortisone. Het beste kan je dit voorkomen door gewoon rustig aan te drinken en niet te veel water drinken.
Lees hier meer over vochtafdrijvende middelen.
Is water drinken de gezondste optie?
Wanneer je kijkt naar wat het gezondst is om te drinken, is water drinken toch echt te beste optie. Dit komt omdat water geen suikers, geen zouten, geen toegevoegde stoffen en ook geen calorieën bevat. Het is heel neutraal en werkt het beste om het vochtgehalte van je lichaam op peil te houden.
Toch kan het ook geen kwaad om zo nu en dan wat anders te drinken. Thee helpt namelijk ook bij het hydrateren van je lichaam, net als koffie. Wel is het hierbij belangrijk om te weten dat cafeïne vocht afdrijvend werkt, waardoor je juist door het plassen meer vocht kan verliezen[5]Van der Bent, B. (2021, 29 november). Water, het gezondste drankje. Consumentenbond. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.consumentenbond.nl/gezond-gewicht/hoe-gezond-is-water.
Frisdrank en sappen bevatten veel zuren waardoor je tanden kunnen beschadigen. Wanneer je eens per dag een glaasje drinkt, is er weinig aan de hand, maar je kan hier beter niet te veel van drinken. Hetzelfde geldt voor sportdranken. Deze bevatten vaak extra koolhydraten, wat erg handig is als je een intensief sporter bent. Wanneer je echter recreatief sport, heb je vaak al genoeg aan een slok water en heb je de extra koolhydraten niet nodig.
Tips om meer te drinken
Wanneer je merkt dat je van nature vrij weinig drinkt, of graag actief meer wil drinken, dan is het handig om goed te beginnen. De volgende tips helpen je om meer te drinken en zorgen ervoor dat je dit ook op de lange termijn kan blijven volhouden.
- Neem overal een herbruikbaar flesje met water mee naar toe en vul deze aan wanneer je over de helft bent.
- Zet een aantal wekkers op je telefoon om je te herinneren om een kopje water te drinken.
- Vervang andere drankjes door water. Ben je gewend om 4 koppen koffie op één dag te drinken, probeer er dan een te vervangen door een glas water.
- Drink een kopje water voor elke maaltijd.
- Zet je flesje neer op een plek waar je deze direct ziet, zoals op je bureau, koffietafel of op het aanrecht.
- Voeg een smaakje toe. Een beetje siroop of ranja kan weinig kwaad en het helpt om het water drinken net wat leuker te maken.
- Vermijd alcohol en drink met mate. Door alcohol kan je makkelijker uitdrogen.
- Neem gedurende de dag steeds een paar slokjes. Aan het einde heb je dan toch nog redelijk veel gedronken.
- Eet voedingsmiddelen met een hoog vochtgehalte, zoals veel groenten en fruitsoorten.
Leer hier meer over water drinken
Referenties
↑1 | Voedingscentrum. (z.d.-d). Vocht en drinken. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/vocht |
---|---|
↑2 | Redactie Gezondheidsplein, L. (2020, 15 september). Uitdroging (dehydratie) | Gezondheidsplein. Gezondheidsplein.nl. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/uitdroging/item38940 |
↑3 | Promovendum. (2021, 21 april). Te veel water drinken? 7 kristalheldere feiten! Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.promovendum.nl/blog/te-veel-water-drinken-7-kristalheldere-feiten |
↑4 | Water: hoeveel is té veel? (z.d.). Belgisch Antigifcentrum. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.antigifcentrum.be/voeding/water-hoeveel-t-veel |
↑5 | Van der Bent, B. (2021, 29 november). Water, het gezondste drankje. Consumentenbond. Geraadpleegd op 29 augustus 2022, van https://www.consumentenbond.nl/gezond-gewicht/hoe-gezond-is-water |