9 essentiële aminozuren voor een goede gezondheid

Dit doen aminozuren in jouw lichaam

Aminozuren zijn belangrijk voor het vervoer en de opslag van voedingsstoffen, de aanmaak van nieuwe cellen, de spijsvertering, het doorgeven van signalen aan zenuwen, het opbouwen van spieren en de productie van energie.

Ook maak je met behulp van aminozuren bindweefsel aan en ontstaan er gezonde botten. Bovendien ondersteunt het bij wondgenezing en herstel. Kortom, je kunt niet zonder de juiste aminozuren.

In dit artikel beschrijven we daarom welke 9 essentiële aminozuren cruciaal zijn voor een goede gezondheid.

Gezondheidsvoordelen van essentiële aminozuren

Zowel de aanmaak van de 11 lichaamseigen aminozuren, evenals de 9 essentiële aminozuren die middels je voeding in jouw lichaam terechtkomen, dragen bij aan het creëren van veel gezondheidsvoordelen.

Zodra de eiwitten zijn afgebroken tot aminozuren, worden deze door het lichaam met elkaar verbonden om verschillende lichaamsfuncties te ondersteunen. Je verlaagt daarmee de kans dat je ziektes oploopt en optimaliseert het transport van voldoende voedingsstoffen door jouw hele lichaam.

Indien je een tekort aan aminozuren hebt, resulteert dit mogelijkerwijs in een verlaagd immuunsysteem, maag- en darmklachten, vruchtbaarheidskwesties, depressieve gevoelens, een verlaagd mentale alertheid, een vertraagde groeiontwikkeling bij kinderen en tal van andere gezondheidsproblemen.

Het tot je nemen van voldoende essentiële aminozuren is dus belangrijk om gezond en veerkrachtig te blijven.

9 soorten essentiële aminozuren

Zoals gezegd zijn er een negental aminozuren die via je voeding tot je genomen moeten worden, om op die manier een goede werking van het lichaam te bewerkstelligen. Alle aminozuren zijn onder te verdelen in drie categorieën, namelijk:

1. Niet-essentiële aminozuren. Deze kan je lichaam zelf aanmaken, zonder dat je hier iets speciaals voor hoeft te consumeren;
2. Semi-essentiële aminozuren. Deze worden niet voldoende door je eigen lichaam aangemaakt;
3. Essentiële aminozuren, die gewonnen moeten worden uit de voedingsstoffen die in bepaalde voedingsmiddelen zitten.

De essentiële aminozuren zijn histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, fenylalanine, threonine, tryptofaan en valine.

Elk van deze aminozuren heeft uiteenlopende functies in het lichaam, waaraan tevens de symptomen van een eventueel tekort gelinkt kunnen worden. Elk van deze essentiële aminozuren zullen hieronder worden omschreven, zodat je kunt vaststellen of je mogelijk aanvulling nodig hebt.

1. Histidine

Dit aminozuur bevordert de groei en de vorming van bloedcellen en draagt bij aan het weefselherstel. Om de zenuwcellen optimaal te beschermen, omhult histidine deze cellen met een laagje genaamd “myeline”.

In het lichaam wordt histidine omgezet naar histamine en draagt het bij aan een gezond immuunsysteem en voorplantingssysteem en een goedwerkende spijsvertering. Het leidt veelal niet tot klachten bij mensen met een histamine intolerantie.

Ook valt hiermee zowel een verlaagde BMI-score te behalen, evenals een optimale insuline-resistentie te bewerkstelligen, waardoor het één van de essentiële aminozuren is die niet mag ontbreken.

Een tekort aan histidine uit zich bijvoorbeeld in bloedarmoede en verlaagde bloedwaarden. Dit zie je vaak terug bij mensen met artritis en nierfalen. Het is daarom nooit verkeerd om zo nu en dan een bloedwaardentest te laten uitvoeren, zodat je weet of bepaalde bloedwaarden verlaagd zijn.

2. Isoleucine

Een tekort aan isoleucine valt doorgaans sneller te ontdekken bij oudere mensen dan bij jongvolwassenen. Het uit zich voornamelijk in trillende spieren.

Dit aminozuur is noodzakelijk voor het behoud van een effectief immuunsysteem, een goedwerkende bloedsuikerregulatie en een gezonde hormoonproductie.

Bovendien ondersteunt isoleucine het herstel bij verwondingen in en aan het lichaam.

Het is één van de essentiële aminozuren en zeker in situaties waarbij het lichaam in stress verkeert, verzacht het de verhoogde gevoeligheid voor ontstekingen.

3. Leucine

Leucine is verantwoordelijk voor de regulering van de bloedsuikerspiegel en zorgt daarnaast voor de groei en het herstel van weefsel in tal van delen in het lichaam, zoals de huid, de botten en de spieren.

Bovendien produceert het groeihormonen en vormt leucine daarmee één van de essentiële aminozuren. Met andere woorden, dit aminozuur vormt een wezenlijk onderdeel dat bijdraagt aan een optimale gezondheid.

Leucine heeft een groot effect op de stimulatie van eiwitsynthese en voorziet het lichaam van aanvullende energie wanneer het lichaam stress ervaart.

Daarnaast onderhoudt het een juiste stikstofbalans in jouw lichaam. Bij een tekort is dit zichtbaar als uitslag op de huid, haarverlies en vermoeidheid.

4. Lysine

Lysine draagt bij aan de synthese van eiwitten, enzymen, hormonen en antilichamen. Tevens helpt het sterk bindweefsel op te bouwen, doordat het de elastine- en collageenaanmaak bevordert.

Je lichaam is dankzij dit aminozuur alsmede in staat om meer calcium op te nemen en de calciumuitscheiding te verlagen. Sterk bindweefsel en gezonde botten zijn belangrijk voor groei en herstel bij sporters of ouderen.

Ook verbetert het de ijzeropname, de koolhydraatstofwisseling en de eetlust. Een tekort aan lysine als één van de essentiële aminozuren uit zich veelal in onrust die wordt aangescherpt tijdens bijvoorbeeld stress.

Oftewel, stress verminderen zou dus mogelijk bereikt kunnen worden middels het verhogen van het lysineniveau in het lichaam. Dit dient logischerwijs in goed overleg met een medisch specialist te gebeuren.

5. Methionine

Samen met het niet-essentiële aminozuur cysteïne bevordert methionine de gezondheid en de flexibiliteit van de huid en de haren. Je krijgt er sterkere nagels door, aangezien het de opname van selenium en zink bevordert en bijdraagt aan het verwijderen van schadelijke metalen, zoals lood of kwik.

Als je een tekort aan methionine hebt, breken je nagels snel en zullen je haren sneller gespleten punten bevatten.

6. Fenylalanine

Middels fenylalanine worden andere aminozuren, eiwitten en enzymen beter door het lichaam opgenomen. Zodra het is omgezet in tyrosine, draagt het bij aan verbeterde hersenfuncties.

Een tekort aan dit aminozuur leidt tot overgewicht, eczeem en geheugenverlies. Als je er echter teveel van binnenkrijgt, resulteert dit in angstaanvallen en een onevenwichtig slaappatroon.

Wanneer je lichaam niet in staat is om dit aminozuur te verwerken, moet je oppassen met voeding waarin het veelvuldig aanwezig is. Bespreek dit met een diëtist of je huisarts.

7. Threonine in één van de essentiële aminozuren

Eén van de essentiële aminozuren is threonine, hetgeen zorgt voor een gezonde huid en sterke tanden. Het helpt daarnaast bij het afbreken van vet en brengt verlichting bij spijsverteringsproblemen, angstaanvallen en milde depressieve gevoelens.

Als je een tekort hebt aan dit aminozuur, zul je bemerken dat je een verzwakt immuunsysteem krijgt.

8. Tryptofaan

Je kunt mogelijkerwijs slapeloosheid tegengaan als je ervoor zorgt dat je voldoende tryptofaan binnenkrijgt. Dit essentiële aminozuur reguleert namelijk je slaap, eetlust, gemoedstemmingen en sensatie van pijn.

Je mentale energie verbetert en je emoties worden erdoor in balans gebracht. Bij een tekort kun je een conditie genaamd “pellagra” oplopen. Veel verschijnselen zijn het gevolg van een tekort aan dit essentiële aminozuur.

Je krijgt bijvoorbeeld te maken met problemen met de zenuwen en de huid, en ervaart alsmede slapeloosheid, depressie en angsten. Uiteindelijk kun je mogelijk dement worden of problemen met jouw spijsvertering krijgen.

Kortom, een tekort aan tryptofaan dient zo snel mogelijk verholpen te worden.

9. Valine

Om mentaal sterk te blijven, mag valine als één van de essentiële aminozuren zeker niet aan jouw dieet ontbreken.

Tevens helpt het bij een juiste coördinatie van de spieren, spieropbouw, herstel van weefsels en het opwekken van energie.

Een tekort kan leiden tot vermoeidheid en een verlaagde mentale weerbaarheid.

Essentiële aminozuren in voeding

In dit artikel hebben wij stilgestaan bij de mogelijke gezondheidsproblemen die voort kunnen komen uit een gebrek aan de juiste aminozuren. Een te lage inname van de essentiële aminozuren leidt bijvoorbeeld tot verlies van spierkracht; met name bij ouderen.

Gelukkig kun je ervoor zorgen dat je jouw dieet aanvult met voedingsmiddelen die rijk aan aminozuren zijn. Je kunt voeding als vlees, eieren, melkproducten combineren met verschillende soorten groenten of rijst.

Wanneer je dit soort voedingsmiddelen verspreid over de dag tot je neemt, kan deze voeding je voorzien van alle 9 essentiële aminozuren die je nodig hebt om fysiek en mentaal fit te blijven.

Genoeg redenen dus om je aandacht te richten op een zorgvuldige inname van deze noodzakelijke aminozuren.